Bόστρυχος

Ο αναγνώστης του ιστολογίου με το νομοτελειακό ψευδώνυμο Πανδαμάτωρ Χρόνος μας πρότεινε την λέξη βόστρυχος! Τον ευχαριστούμε πολύ και περιμένουμε πάντα και τις δικές σας λεξιπροτάσεις στη σελίδα πάρε τη λέξη μου δώσε μου το χέρι σου.

Καταπληκτική λέξη με αβέβαιο ετυμολογικό παρελθόν αλλά και με πολύ ωραίο ήχο! Προσπαθήστε να την προφέρετε καθαρά, να την αρθρώσετε δυνατά στον χώρο και θα δείτε πόσο έντονη ενέργεια εμπεριέχει ο ήχος της! Ενέργεια που μεταδίδεται μέσα από τους αιώνες, μιας και η λέξη έχει αρχαία προέλευση. Ενδιαφέρον έχει η παραδοξότητα που κρύβει μέσα της. Μέσα στην τραχύτητα της, στη τριβή, στην πρόσκρουση των τριών συνεφαπτομένων συμφώνων, στο αρσενικό της γένος (ο Βόστρυχος) κρύβεται το γυναικείο κάλος και η ιδιότητα της θηλυκότητας, η νεότητα, η ανεμελιά. Η μπούκλα των μαλλιών.

Ας δούμε τι λέει το λεξικό αρχίζοντας από τον ρηματικό της τύπο:

Βοστρυχίζω [ρήμα μεταβατικό- βοστρύχισα, -μένος]

  1. κάνω τα μαλλιά μου μπούκλες, τα κατσαρώνω.
  2.  (μεταφορικά για κείμενο) επεξεργάζομαι γλωσσικά, χτενίζω.

βόστρυχος (αρσενικό {βοστρύχ-ου, ων, ους} = η μπούκλα, η τούφα από κατσαρά μαλλιά, πλεξίδα μαλλιών. 

Στην αρχαία Ελληνική γλώσσα έχει περισσότερες σημασίες όπως:

1. η έλικα του κλήματος
2. ονομασία εντόμου
3. Σε συνδυασμό με την λέξη  πυρ στη φράση «βόστρυχος πυρός»η αστραπή.

Πρόκειται λοιπόν για αρχαία λέξη άγνωστης ετυμολογίας. Ίσως συνδέεται με τον παράλληλο τύπο (με εκφραστικό σ) τής λέξης βότρυχος<βότρυς «τσαμπί (σταφύλια)» το οποίο όμως μπορεί απλώς να οφείλεται σε σύγχυση μεταξύ των δύο θεμάτων. Και οι δύο τύποι πάντως βόστρυχος/βότρυχος σώζονται σε νεοελληνικές διαλέκτους: βούτρυχος, βούρυχο, πόστρυχο= μπούκλα

π.χ. «Η κόμη των κοριτσιών σε αρχαίες παραστάσεις εμφανίζεται πλεγμένη σε βοστρύχους με περισσό κάλλος»

Επίσης εκπληκτικό είναι το γεγονός ότι συναντάμε πάρα πολλές συγγενικές λέξεις όπως: 

βοστρυχίζω, βοστρύχισμα, βοστρύχωμα, βοστρυχώνω, βοστρύχωση, βοστρυχωτός, βοστρυχηδόν, βοστρυχίς, βοστρυχοειδής, βοστρυχώδης.

Μια σκέψη σχετικά μέ το “Bόστρυχος

  1. Είμαι καινούργια στη φεϊσμπουκική ομάδα και δε θέλω να παρεξηγηθώ
    μα δε μπορώ και να μη σχολιάσω:

    Πράγματι ωραία η λέξη, σε ήχο και σε νόημα.
    Μια μικρή διαφωνία όμως, φαινομενικά άσχετη κι ελπίζω να μου συγχωρεθεί:
    Γιατί μέσα της “κρύβεται το γυναικείο κάλος”;
    Από πότε οι βόστρυχοι είναι μόνο των γυναικών;
    Λέτε “η ιδιότητα της θηλυκότητας, η νεότητα, η ανεμελιά” .. σαν λη ανεμελιά κι η νεότητα να είναι μόνο των θηλυκών.

    Το είπα πως ξέρω πως είναι άσχετη η παρατήρησή μου κι ίσως θεωρηθεί σχολαστική. Μα όταν μιλάμε για νοήματα κακό δεν είναι να είμαστε σχολαστικοί…

    Πέρα από αυτό
    απ’ την καρδιά μου σας χαιρετώ. Καλώς σας βρήκα!

    Μου αρέσει!

Σχολιάστε